به گزارش روابط عمومی مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، عبدالحمید نقره کار رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی اسلامی هفتمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی با بیان اینکه تولید علم بدون مناظره و گفتگوی مستمر علمی یک شبه و با بخشنامه ممکن نیست، افزود: متأسفانه وزارت علوم و رسانه ملی تا کنون به وظایف خود در ارتباط با این کنگره و دستاوردهای آن برنامه های جدی و مؤثری نداشته است.
عبدالحمید نقره کار رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی اسلامی هفتمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی درباره مهم ترین موانع شکل گیری مساله علوم انسانی اسلامی گفت: متأسفانه در مدت کوتاه انقلاب فرهنگی فرصتی برای اصلاح سرفصل و محتوای دروس و آموزش اساتید مربوطه فراهم نبود، بنابراین در اکثر موارد به خصوص در رشته های میان دانشی نظیر رشته های هنری ومعماری و شهرسازی همان سرفصل ها و محتواهای ترجمه ای و تقلیدی از فرهنگ و هنر اُمانیستی، لیبرالیستی، داروینیستی و غیره با رویکرد شکاکیت و نسبی گرائی در معرفت شناسی و کثرت گرائی در انسان شناسی ادامه پیدا کرد و هنوز هم ادامه دارد.
وی اضافه کرد: در گام اول انقلاب اساتید متخصص و متعهد ما در حوزه ها و دانشگاه ها منابع بسیار معتبر و مبانی فرهنگ اسلامی را در شناخت عالم و آدم تولید نموده اند و حالا در این مرحله باید به صورت اساسی و بنیادی سرفصل و محتوای دروس مبتنی بر «هویت اسلامی – ایرانی» اصلاح شود و برای مُدرسین این دروس کارگاه های هم اندیشی و هم افزائی ایجاد کرد، تا استادان ما نیز در «نظر و عمل» هویت «اسلامی – ایرانی» داشته باشند.
نقره کار با تاکید بر اینکه دانش آموخته های ما آینده سازان تمدن نوین اسلامی هستند، افزود: این تمدن همانطور که مقام معظم رهبری بارها فرمودند باید «تمدن نوین اسلامی با هویت اسلامی – ایرانی» باشد یعنی نه مانند گذشته ونه مانند وضع موجود و نه تقلید از دیگران بلکه مؤلفه های فرهنگی فرا زمانی و فرامکانی آن از فرهنگ الهی و خطاناپذیر اسلامی استنباط و استناج شود و مؤلفه ای وابسته به مجموع شرایط زمانی و مکانی آن باتوجه به مجموع شرایط موجود ایران مسئله محور و مشکل گشای واقعیت ها و کمبودهای کشور باشد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا همچنان منازعه ماهوی در مورد امکان یا عدم امکان ایجاد و شکل گیری علوم انسانی اسلامی در کشور وجود دارد؟ افزود: مسئله رابطه علم و دین یا بهتر است بگوئیم رابطه «مجموع علوم با اسلام» غیر از امامین انقلاب از طریق اساتید برجسته حوزه و دانشگاه نظیر آیت الله جوادی آملی، مرحوم آیت الله مصباح یزدی و قبل از آنها توسط آیت الله علامه طباطبائی، علامه جعفری، شهید بهشتی مطرح و روشن شده است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: آیت الله جوادی می فرمایند «آنچه علمی است عقلانی است» یعنی حتی علوم تجربی هم «استقراء عقلی» است و می فرمایند آنچه «عقلانی است» اسلامی است، زیرا منابع آیات و احادیث معتبر و ابزار عقل را در سطوح محتلف «استقراء، استدلال منطقی و قیاس در حوزه هنجارهای اخلاقی را پذیرفته اند» . البته علوم تجربی و بشری را به عنوان «علوم احتمالی» تا نقض نشده است می پذیریم ولی جزء متن دین نمی دانیم و می فرمایند خطاپذیری عقل بالقوه فردی و اجماع خبرگان تخصصی را نیز خداوند با ارسال «وحی الهی، عقل کل و نقل» جبران نموده است. بنابراین فرهنگ اسلامی جامع و مانع ترین منابع، مبانی و شیوه های معرفت شناسی را در یک دستگاه طولی ارائه نموده است یعنی از «عقل فردی و تجربی به سمت عقل جمعی وخبرگانی با داوری کلام الهی و تفسیر معصومانه امامان معصوم، این دستگاه معرفتی همه علوم بشری و وحیانی را مطرح و صحیح بودن آنرا می تواند تضمین نماید .
نقره ادامه داد: بنابراین از طریق «استدلال منطقی» می توان به صورت «برون دینی» با همه علماء جهان حقایق عالم و آدم را بحث و استدلال نمود و هم بیش از آن می توان از طریق «آیات و احادیث» با روش «تفسیری» به صورت «درون دینی» با دانشمندان مسلمان وارد بحث و گزاره های دینی را اثبات نمود. بنابراین تقسیم علوم به طور کلی به اسلامی و غیر اسلامی غیر موجه و بدون دلیل منطقی است.
وی با بیان اینکه ساختار و مراحل فرآیندهای انسانی پنج مرحله است، افزود: من در یک نظریه با عنوان «نسبت اسلام با فرآیندهای انسانی نظیر خلق آثار هنری، معماری و شهرسازی» که در کارگروه هنر و معماری و شهرسازی شورای عالی انقلاب فرهنگی، نقد، داوری و تأئید شده است، اثبات نموده ام ساختار و مراحل فرآیندهای انسانی پنج مرحله است یعنی «ایده هنرمند، انگیزه هنرمند، روش و سبک هنری، تولید اثر و تأثیرات اثر» و اثبات نموده ام هر گزاره با مدعای علمی را می توان در این دستگاه ارزیابی و مورد سنجش و داوری قرار داد.
نقره کار اضافه کرد: مباحث نظری این موضوع را می توان با «اعتقادات و معارف اسلامی»، مباحث عملی را می توان با «احکام پنجگانه حلال و حرام اسلامی» و روش و راه حل های اجرائی آن را با «اصول ده گانه اجتهاد و ارزش های اخلاق اسلامی» مورد ارزیابی و نقد قرار داد و چنانچه در هر مرحله با مباحث اسلامی سازگار بود، تأئید می شود و اگر مغایر آن بود نفی می گردد. بنابراین هر مدعای عملی را می توان از ابعاد «نظری ، عملی و اجرائی» و از طریق «اعتقادات، احکام و اخلاق» اسلامی مورد ارزیابی، نقد و سنجش علمی قرار داد.
وی با بیان اینکه در این نظریه اثبات کرده ام که مکتب الهی اسلام کامل ترین و عالی ترین مباحث «زیبائی شناسی ، فلسفه و حکمت هنر و اصول سبک هنری» را با منابع و مبانی خط ناپذیر ارائه نموده است، افزود: این مطالب باید در سرفصل و محتوای دروس آموزشی در سطوح مختلف از دبستان تا دانشگاه ها وارد شده و مطالب آن در کارگاههای دانش افزائی با اساتید محترم در میان گذاشته شود.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی اسلامی هفتمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی با اشاره به اینکه متأسفانه با دانشمندان جهان و مسلمانان نتوانسته ایم هماهنگی و همراهی لازم را ایجاد نمائیم، افزود: مهمتر از آن با کمال تأسف هنوز نتوانسته ایم با برخی از اساتید غربزده و ترجمه ای و تقلیدی کشور خود، یک گفتمان هم اندیشی و هم افزائی داشته باشیم. در این خصوص لازم است وزارت علوم در مقوله تبدیل وضعیت و ارتقاء اساتید به جای ارائه مقالات بی ثمر در مجلات خارجی به مسئله شرکت اساتید در این کارگاه ها مبتنی بر فرهنگ اسلامی اهمیت کافی داده و به عنوان شرط لازم برای ارتقاء و تدریس قرار دهد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا شاهد شکل گیری گفتگو های مستمر علمی در رسانه ها، دانشگاه ها و پژوهشگاه ها در مورد علوم انسانی اسلامی و تولید نظریه بومی نیستیم؟ گفت: می دانیم مباحث نظری و اعتقادی در حوزه آزادی و اختیار انسانها است، بنابراین شرط لازم برای تبادلات فکری و فرهنگی بحث های اقناعی، مستدل، معتبر و برهانی است. متأسفانه بسیاری از مردم، دانشجویان و حتی برخی اساتید ما تحت تأثیر رسانه های متکثر مجازی هستند. آنها انبوهی از اطلاعات عمومی، سطحی و انحرافی را تبلیغ و ترویج می نمایند که از آن به عنوان «شبیخون فرهنگی» یاد می نمائیم و باید با آن مقابله نمود. همانطور که مقام رهبری فرمودند در گام دوّم انقلاب ابتدا باید «دولت اسلامی» داشته باشیم تا پس از آن «مجموع اقشار جامعه» سبک زندگی و زیست آنها «اسلامی» شود.
نقره کار تصریح کرد: با کمال تأسف در گام اول بسیاری از دولتمردان ما در سطوح مختلف یا «تخصص» لازم را نداشتند ویا «تعهد اسلامی» کافی را و یا در برخی موارد «هر دو بُعد تخصصی و تعهدی» را.
وی در پایان سخنانش بیان کرد: بدون مناظره و گفتگوی مستمر علمی تولید علم یک شبه و با بخشنامه ممکن نیست. متأسفانه وزارت علوم و رسانه ملی تا کنون به وظایف خود در ارتباط با این کنگره و دستاوردهای آن برنامه های جدی ومؤثری نداشته است .لازم است این دو نهاد تأثیر گذار یعنی وزارت علوم و رسانه ملی درتبلیغ و ترویج و تحقق دستاوردهای کارگروه های متنوع این نهاد به صورت جهادی و انقلابی برنامه ریزی دقیق و مفید داشته باشند.
یادآور می شود هفتمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و ششمین دوره اعطای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی 22 آبان ماه سالجاری درفرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود.